Veel politici en werknemers maken zich grote zorgen over de gevolgen die kunstmatig intelligente systemen en robotisering zullen hebben voor de kwaliteit en kwantiteit van ‘werk’- naast kapitaal en natuurlijke hulpbronnen de derde traditionele productiefactor.
In een nieuw onderzoek identificeert PwC nu drie automatiseringsgolven, die elkaar opvolgen tussen nu en het midden van de jaren 30 van deze eeuw: de algoritmegolf, de augmentatiegolf en de autonomiegolf. De grootste impact verwacht PwC tussen nu en 2035. De onderzoekers analyseerden de functies en daarbij behorende competenties van meer dan 200.000 werknemers in 29 landen, waaronder Nederland.
We zitten nu midden in de algoritmegolf, gestructureerde data-analyse en eenvoudige digitale taken, zoals credit scoring worden rap ‘geautomatiseerd’. Er worden nog niet veel banen echt geautomatiseerd, behalve in de financiële dienstverlening – de bankensector heeft dat al laten zien.
In de augmentatiegolf – tot eind 2020 – worden vooral repetitieve werkzaamheden overgenomen door ‘intelligente’ machines en groeit de rol van drones, magazijnrobots en semi-autonome voertuigen. Tegen 2030 zal een op de vijf huidige banen veranderd of opgeheven zijn, in alle sectoren maar vooral in ‘finance’. Vrouwen zijn nog steeds marginaal kwetsbaarder dan mannen in deze tweede golf, hoewel de kloof kleiner wordt. Vooral opleidingsniveau wordt cruciaal, alleen met minstens HBO of universitair diploma is er weinig risico op vervanging.
In de derde en laatste golf voorspelt PwC dat AI in staat zal zijn om gegevens uit meerdere bronnen te analyseren, zelfstandig beslissingen te nemen en fysieke acties te ondernemen met weinig of geen menselijke input. Robots en autonome voertuigen zullen veel huidige (vooral door mannen bezette) functies overnemen, zeker in de sectoren transport, productie en detailhandel. Daardoor zal de algemene productiviteit echter enorm toenemen.
Op basis van de huidige genderprofielen van werkgelegenheid per sector zullen anvankelijk vooral vrouwen weg-geautomatiseerd worden, mannen gaan de gevolgen vooral tijdens de laatste golf voelen. Zie ook de verwachtingen voor ons land:
PwC is echter niet pessimistisch over de gevolgen voor de werkgelegenheid als zodanig. “We verwachten rond 2030 geen massale werkloosheid. Net als bij vorige ‘revoluties’ zullen er waarschijnlijk voldoende nieuwe functies ontstaan om de werkgelegenheid en de rol van productiefactor arbeid overeind te houden. Bovendien zal de inzet van AI, robots en aanpalende technologieën ook een forse bijdrage aan het BNP gaan geven. Dat betekent niet dat we niet voor een grote uitdaging staan – er zal veel bij- en omgeschoold moeten worden.”
Het volledige rapport kunt u hier downloaden.
Eén gedachte over “Nog eens: de impact van AI en robotisering op de werkgelegenheid”