De meeste landen hebben zich inmiddels – in elk geval met woorden – achter het Base Erosion and Profit Shifting project van de OESO geschaard. De andere zijde van de medaille is, dat de kritiek steeds luider klinkt: BEPS zou zorgen voor een “increasingly uncertain international tax environment for businesses”. Met andere woorden: in plaats van helderheid en uniformiteit te bewerkstelligen leidt (de hier en daar nogal afwijkende interpretatie van) BEPS alleen maar tot meer fiscale onzekerheid.
In eerste instantie was BEPS een initiatief van de G20 en de leden van de OESO om een aantal ongerijmdheden in het mondiale fiscale landschap weg te nemen, en dat meteen te moderniseren, rekening houdend met de nieuwe ‘digitale’ globalisatie. Een belangrijk concreet doel was en is, het de grote mondiaal opererende concerns moeilijker te maken gebruik te maken van nationale fiscale eigenaardigheden, en via het schuiven met kosten en winsten hun belastingdruk te minimaliseren. In de uitwerking daarvan scheidden zich al de geesten…
Het ene na het andere land zegt inmiddels een of meerdere van de 15 aanbevelingen van BEPS te implementeren, door belastingverdragen te sluiten (bijv. op basis van het BEPS Multilateral Instrument) en zich voorstander te verklaren van het concept ‘country-by-country reporting’. Nu blijkt, bijvoorbeeld uit Deloitte’s 2017 Asia Tax Complexity Survey, dat steeds meer ondernemingen inderdaad kiezen voor een conservatief fiscaal beleid. Ook de Britse HM Revenue and Customs zag al ‘een verschuiving naar meer compliant tax planning” in haar 2015 Large Business Survey. Maar als reden geven deze ondernemingen op, dat dit eerder een reactie is op de groeiende onzekerheid over de fiscale werkelijkheid en beleidsplannen, gekoppeld aan steeds agressiever belastingdiensten, dan dat zij de vruchten plukken van wereldwijde fiscale rust, reinheid en regelmaat. Die toch het doel van BEPS waren…
BEPS creëert de facto juist meer fiscale risico’s, zo is de communis opinio, vooral op het aspect transfer pricing. . In Deloitte’s 2017 Global BEPS Survey, zegt 91 procent van de respondenten het eens te zijn met de stelling dat “belastingautoriteiten dezer dagen véél strikter controleren dan een jaar geleden”. Uit een gelijksoortig onderzoek van EY van dit jaar blikt dat 70% van de ondervraagde fiscalisten van mening is dat het oplossen van fiscale geschillen moeilijker geworden is, nu steeds meer landen zich bekeren tot BEPS. Op een conferentie, georganiseerd door de International Chamber of Commerce, de Business and Industry Advisory Committee to the OECD (BIAC), en Business Europe begin dit jaar, werd gesteld dat de BEPS-aanbevelingen de administratieve lasten en het risico van dubbele belastingheffing juist vergroot hebben. “With the BEPS mission far from complete, complexity and uncertainty may become the norm in cross-border investment activity, rather than the exception.”
