2016 was een rampjaar voor M&A als groeimodel: nog nooit mislukten er zoveel, procentueel gezien, voordat ze geëffectueerd werden. Het percentage voor het eind van de onderhandelingen afgebroken deals steeg voor het derde achtereenvolgend jaar tot 7,2% een niveau dat we na de crisis van 2008 niet eerder zagen. In de afgelopen 25 jaar waren er maar drie nog slechter, zo blijkt uit een nieuw onderzoek van de Cass Business School van de City University of London, namelijk 1992, 2008 en 1993. Cass voerde het onderzoek uit in opdracht van IntraLinks, een leverancier van software die partijen ondersteunt bij fusies en overnames.
De wetenschappers analyseerden liefst 78.565 aangekondigde M&A transacties (met een waarde >$ 50 miljoen) tussen 1992 en 2017. De uiteindelijke deal failure rate van 2016 lag ruim boven het langjarig gemiddelde van 5,7%. Volgens de respondenten lag de belangrijkste oorzaak van het mislukken van de deals in de onzekere politieke en economische context, waaronder met name de verkiezing van Donald Trump genoemd werd!
Wel zo interessant als de redenen of oorzaken die genoemd werden zijn de inzichten die de opstellers formuleren over waarom M&A deals zo vaak mislopen, en welke soorten deals de minste kans van slagen hebben.
Ten eerste blijken er forse regionale verschillen te zijn, met het hoogste uitvalpercentage (7,1%) over de 25-jarige onderzoeksperiode bij formeel aangekondigde acquisities in de Asia-Pacific, en het laagste (4%) in Latijns-Amerika. In Noord-Amerika loopt 6,4% van de fusies en overnames op niets uit. Per land blijken China en Australië het risicovolste (12,9% en 11,9%), terwijl Rusland en Japan (1,4% en 2,2%) de minste mislukkingen tellen.
Er zijn ook verschillen tussen bedrijfstakken. Het slechtst scoren grondstoffen en vastgoed (7,7% en 6,8%) het best consumentengoederen/detailhandel en gezondheidszorg (4,8% en 5,1%).
Relevanter blijkt het verschil tussen (de overname van) beursgenoteerde bedrijven (11,1% mislukt) en private ondernemingen (3,7%).
Naast bovenstaande factoren beschouwden de wetenschappers een dertigtal specifieke factoren. Daarvan blijken er vijf cruciaal:
- Het ontbreken van een target termination fee, ook wel break fee genoemd – een vergoeding die het doelbedrijf aan de acquirer moet betalen als de deal mislukt. De aanwezigheid van een dergelijke vergoeding in de contractenvermindert de gemiddelde kans op mislukking met bijna 12%. Voor deals waarbij de acquirer een vergoeding betaalt als hij alsnog afziet van de overname is er echter geen significante invloed op de waarschijnlijkheid van deal failure.
- De omvang van de partijen bij de transactie. Hoe groter de omzet van het doelbedrijf, hoe kleiner de kans op een geslaagde overname.
- Als de over te nemen partij aanvankelijk het bod als vijandig of ongewenst beschouwt. Dat gebeurt eigenblijk maar zelden, maar de meeste van dergelijke deals blijken te mislukken, respectievelijk 57,2% en 63,1% .
- Het aantal juridische adviseurs dat de overnemende partij inhuurt.
- Het aantal financiële adviseurs dat de overnemende partij inhuurt.
Hoe hoger het aantal adviseurs ( zowel onder 4 als onder 5), hoe kleiner de kans op mislukken van de overname of fusie! Er werd geen significant effect gevonden voor het aantal adviseurs dat door de over te nemen partij werd ingezet… Vooral het inhuren van extra financieel adviseurs verlaagt de kans op falen met een verrassende 11,5%. Een extra juridisch adviseur had een positief effect van 8,0%.
“Dit lijkt misschien contra-intuïtief, gezien de gerede kans op misverstanden en verschil van mening bij een grote groep betrokkenen,” zegt het onderzoeksrapport. Maar het blijkt dat de extra expertise inderdaad werkt.
Ook zijn er factoren in het spel, die volledig buiten de control van de betrokken partijen liggen. Vooral één gebeurtenis blijkt van invloed te zijn geweest: het faillissement van Lehman Brothers in september 2008. Daarna was er scherpe piek in de wereldwijde deal failure rate, 19% van de deals die in de daaraan voorgaande drie maanden waren aangekondigd en die nog in onderhandeling waren, konden niet worden voltooid, tegen een seizoensgecorrigeerd percentage mislukkingen van 9,6%. Daarentegen bleken de terroristische aanslagen van 2001 en het resultaat van het Brexit-referendum in 2016 niet te correleren met een daaropvolgende toename van de percentages van mislukte deals…
