De hype rond Bitcoin, cryptocurrencies en de onderliggende blockchain-technologie blijft maar doorwaaien. Ondanks frequente incidenten waarbij voor miljoenen aan cryptomunten ‘verdwijnen’ blijft men maar benadrukken, dat het gedistribueerde grootboek de ultieme ‘trust’ biedt die elke intermediaire rol tussen koper en verkoper overbodig maakt. Ondernemingen die ‘agile’ met hun tijd meegaan passen zelfs hun hun volledige bedrijfsnaam aan – zoals de Long Island Iced Tea Corp. die ineens Long Blockchain Corp. blijkt te heten en alleen al daardoor drie maal zoveel waard werd.
Bovendien zal de ‘future of finance’ drastisch anders worden door de blockchain. Eindelijk krijgen CFO’s en hun gezellen de kans om echte strategische partners te worden, om dat de administratieve robot met zijn zelflerende brein en de blockchain tezamen al het saaie werk over gaan nemen. Sneller, met minder fouten en meer ‘assurance’.
Niet dus, zegt Joshua Coyne, assistent-professor aan de universiteit van Memphis. School of Accounting. “Het probleem met blockchain is dat mensen denken: ‘De definitie bevat het woord grootboek, grootboeken worden gebruikt in de boekhouding, daarom is blockchain plus grootboek gelijk aan goede boekhouding’, aldus Coyne. “Maar dat is flauwekul. De Blockchain verandert voorshands niets aan boekhoudkunde of boekhoudkundige regels.”
De accounting-standaardsetters hebben de cryptocurrencies en de blockchainoverigens heus wel op hun radar zien staan. Afgelopen zomer ontving de Financial Accounting Standard Board (FASB) een verzoek van The Chamber of Digital Commerce om een project rond de accounting voor en met digitale valuta toe te voegen aan de agenda van de Emerging Issues Task Force; PwC kloeg nog onlangs dat zulks niet het geval is bij de IFRS of IASB. Laat staan voor het gebruik en de gevolgen van toepassing van blockchains.
Problemen zijn er genoeg en evident. Zo erkent het gedistribueerde grootboek volgens Coyne alleen een transactie, als deze door alle partijen op blockchain wordt geaccepteerd en wordt geregistreerd. Met andere woorden: pas wanneer een transactie in het grootboek is opgenomen, bestaat deze en als deze niet in het grootboek is opgenomen, bestaat deze niet. In de moderne accountingpraktijk en de bijbehorende financiële rapportage kunnen transacties echter heel wel buiten het grootboek bestaan, en ook een economische impact hebben op de organisatie.
“Accounting moet, anders dan de blockchain, gebeurtenissen in de echte wereld vangen die zich buiten het grootboek afspelen”, waarschuwt Coyne. Denk aan de fair value. Ook veronderstelt een gedistribueerd grootboek dat alle gebruikers vooraf akkoord zijn gegaan met de boekhoudkundige weergave – iets dat gezien de voortdurend veranderende aard van de financiering niet realistisch is.
Coyne en andere blocking-sceptici met hem vragen zich af of het wel zinvol is om veel te investeren in (het verkennen van) de technologie. Theoretisch leuk, maar voorlopig ver van de praktijk van US GAAP en IFRS.