Geld dat stom is, maakt recht wat krom is. Uit hebzucht zijn we bereid tot diefstal, bedrog, fraude en oplichting. Criminologen vragen zich al sinds mensenheugenis af, hoe hoog de verdiensten moeten zijn, om iemand te bewegen het verkeerde pad op te gaan. Natuurlijk in het besef, dat ook hier alles relatief is: er zijn grote organisaties die het uit winstbejag fiscaal en boekhoudkundig niet zo nauw nemen, criminele organisaties daarentegen letten zorgvuldig ook op de kleintjes en straffen hard mogelijke overtredingen van de mores. Maar hun zzp’ers, de kleine boefjes (en boefinnetjes), die houden zelf geen inkomstenadministratie bij, laat staan dat zij hun verdiensten opgeven aan de fiscus. De belastingdienst alhier zal ongetwijfeld ervan uitgaan dat het hier gaat om ‘Inkomsten uit overig werk’; in de VS is de IRS explicieter:
Income from illegal activities, such as money from dealing illegal drugs, must be included in your income on Form 1040, line 21, or on Schedule C or Schedule C-EZ (Form 1040) if from your self-employment activity.
Sommige drugdealers schijnen dat zelfs braaf te doen…
Hoe dat ook zij, het valt niet mee vast te stellen hoeveel de gemiddelde (kleine) crimineel verdient – hoeveel genoeg is om een onzeker bestaan als crimineel te rechtvaardigen. Wat gepubliceerd wordt, betreft meestentijds resultaten van enquêtes onder (ex)criminelen – die ooit gepakt en dus gekend zijn. Of men die respondenten kan vertrouwen…
Maar nu is daar Holly Nguyen, een criminologe van de University of Pennsylvania, die samen met haar collega Thomas Loughran van de University of Maryland denkt toch een tamelijk betrouwbare schatting te kunnen maken van de gemiddelde verdiensten van de ‘normale’ kleine crimineel. In een begin september verschenen artikel in het vakblad Criminology doen zij verslag van hun meta-onderzoek naar de inkomenspositie van kleine criminelen; inclusief de daarbij gebruikte methodologie, die rekening houdt met mogelijke outliers, overdrijvingen en valse bescheidenheid.
Zij komen tot de conclusie, dat de gemiddelde kleine crimineel gemiddeld per week zo’n $900 verdient. Dat is in de VS een aantrekkelijk vooruitzicht voor diplomaloze schoolverlaters: hun niet-criminele evenknie verdient daar gemiddeld minder dan $400, en (alleen) een high-school diploma verhoogt dat inkomen slechts marginaal tot 
$638 per week – bruto. Dus is het niet vreemd, aldus de criminologen, dat er steeds weer lieden zijn die bereid zijn om een bescheiden carrière in de misdaad te beginnen – ondanks de zware straffen die hen wachten na een arrestatie.
Het ligt voor de hand dat de (sociologische zowel als financiële) situatie in ons land niet veel anders zal zijn. Hoogstens is het vereiste inkomensniveau lager – immers, de risico’s zijn aanzienlijk kleiner. Onze boeven hoeven nauwelijks bang te zijn gearresteerd te worden – en mocht dat toch gebeuren, dan wordt hun zaak geseponeerd of krijgen ze slechts een lichte taakstraf….
