Ruim tien jaar geleden al weer stelde de jurist Yochai Benkler, verbonden aan Harvard University, in zijn The Wealth of Networks dat we aan de vooravond stonden van een nieuwe productiewijze, die op allerlei manieren sterk afwijkt van de klassieke kapitalistische industriële productie-paradigmata en bijbehorende politieke filosofie van eigendom en distributie. Hij noemde deze nieuwe modus ‘commons-based peer-production’, en beweerde dat deze sociale samenwerking zou bevorderen, ambachtelijike bevrediging terug zou brengen bij de werker en uiteindelijk ook nog kwalitatief betere producten zou leveren. De term ‘commons’ of in het Nederlands ‘meent’, verwijst naar een sociaal systeem waarbij bepaalde productiemiddelen gezamenlijk door een gemeenschap worden beheerd en gedeeld, volgens de regels en de normen die zijn gedefinieerd door diezelfde gemeenschap van producenten.
U begrijpt het al: digitalisering maakt dit weer mogelijk, daarbij inbegrepen ontwikkelingen als lokale energievoorziening, 3d-printing en ‘open source’ kennis en informatie. Denk aan Wikipedia, crowd sourcing, GNU/Linux en FLOSS, maar ook aan het OpenBionics-project, dat ontwerpen maakt voor lichtgewicht robot- en bionische apparaten, de Libre Space Foundation in Griekenland, die kleinschalige satellieten produceert, het Atelier Paysan-collectief in Frankrijk, dat landbouwmachines bouwt en WikiHouse, dat de bouw van duurzame, grondstofarme woningen ‘democratiseert’.
Meer over de beloften van CBPP in Utopia now.
