Belastingontwijking loont. CFO’s en CEO’s die hun ondernemingen weigeren te helpen belastingen zoveel als mogelijk te ontwijken (of erger) lopen meer kans hun baan te verliezen dan hun minder brave collega’s.
Uit een recent onderzoek naar de relatie tussen afgedragen vennootschapsbelasting en baanzekerheid voor chief executive officers en CFO’s blijkt dat zij het zijn, die de zwartepiet krijgen toegespeeld, wanneer blijkt dat hun organisatie aanzienlijk meer belasting betaalt dan haar peers. Wetenschappers hebben lang verkondigd dat het omgekeerde het geval was – dat met andere woorden juist CEO’s en CFO’s die ‘betrapt’ worden op of verdacht van belastingontduiking en – ontwijking voor hun baan moeten vrezen, onder druk van publiek, toezicht- en aandeelhouders. En inderdaad vonden de onderzoekers in kwestie ook daar enige correlaties, maar die bleken vooral op te treden in tijden waarin sprake was van intensieve handhaving en actief toezicht – perioden zoals vlak na de inwerkingtreding van de Sarbanes -Oxley Act van 2002. Over langere termijnen gemeten vinden de onderzoekers duidelijke aanwijzingen, dat raden van bestuur vooral CFO’s en CEO’s waarderen en belonen, die een lagere belastingdruk realiseren dan vergelijkbare ondernemingen. Misschien omdat efficiënt fiscaal beleid en effectieve fiscale planning gezien worden als (bewijs van) degelijk financieel- en cashflowmanagement?
Agressief fiscaal beleid
Hoewel ‘relatief weinig belasting betalen’ aantoonbaar schadelijk is voor de reputatie (en de waarde van de onderneming) en toezichthouders ertoe kan brengen de onderneming extra kritisch te monitoren, blijken de kasstromen na belastingen bij deze bedrijven in het algemeen hoger dan die van bedrijven die bereid zijn relatief veel belasting te betalen, aldus het rapport.
De hoogleraren James A. Chyz van de Universiteit van Tennessee en Fabio B. Gaertner van de Universiteit van Wisconsin-Madison concluderen: “Met name CEO’s die de belastingdruk niet omlaag weten te krijgen, moeten vaker gedwongen het veld ruimen. In tegenstelling tot de negatieve gevolgen van agressieve fiscale planning, blijkt het negatieve effect van te weinig agressief fiscaal beleid gedurende onze gehele steekproefperiode consistent en constant. ”
De auteurs baseren hun bevindingen op een steekproef van ongeveer 5.000 bedrijven met “CEO turnover events” en zetten deze af tegen de door die bedrijven effectief betaalde vennootschapsbelasting. Daarnaast analyseerden ze op dezelfde wijze een (veel kleinere) steekproef van in dezelfde periode ontslagen CFO’s, en de resultaten daar waren voor de financieel leiders “somewhat consistent with our CEO results.”
Hun onderzoeksverslag zal onder de titel ‘Can Paying ‘Too Much’ or ‘Too Little’ Tax Contribute to Forced CEO Turnover?’ verschijnen in het januari-nummer van The Accounting Review.
